Przez trzy Katowice były centrum debaty o sposobach badania i kierunkach rozwoju europejskich miast. Goście z 10 krajów prezentowali projekty aktywizujące mieszkańców w różnych zakątkach kontynentu. Jednym z najczęściej zadawanych pytań było to, jaką rolę w procesie demokratyzacji odegrają nowe technologie?
Wśród gości konferencji znaleźli się czołowi badacze miasta i nowych mediów, praktycy wymyślający i wdrażający rozwiązania technologiczne oraz przedstawiciele najważniejszych instytucji w Europie Centralnej propagujących kulturę miejską i demokratyzację miast.
W konferencji wzięło udział 230 osób, w wydarzeniach towarzyszących ok. 600 osób. W wydarzeniu uczestniczyło ponad 20 osób spoza Polski: z Czech, Niemiec, Węgier, Włoch, Holandii, Serbii, Słowacji, Hiszpanii, Wielkiej Brytanii i Stanów Zjednoczonych. 60 osób przyjechało na konferencję spoza Górnego Śląska, głównie z Krakowa, Warszawy i Gdańska, ale również Gdyni, Opola, Lublina Łodzi, Poznania i Wrocławia.
Zgromadzona publiczność była bardzo różnorodna. Mniej więcej połowa uczestników pochodziła ze świata akademickiego, byli to pracownicy naukowi, doktoranci i studenci różnych kierunków (m.in. socjologii, architektury, gospodarki przestrzennej). Drugą grupę stanowiły osoby na co dzień zajmujące się miastem: aktywiści, przedstawiciele NGO, urzędnicy, pracownicy instytucji miejskich, przedstawiciele mediów branżowych. Na sali było też wiele osób z innych środowisk: projektanci, programiści, ekonomiści, osoby realizujące projekty w interdyscyplinarnych zespołach wymagających szerokich kompetencji.
W ramach trzydniowego wydarzenia odbyło się również spotkanie przedstawicieli najważniejszych instytucji zaangażowanych w propagowanie zrównoważonego rozwoju miast w Europie Centralnej, które będą realizować w najbliższych latach wspólny projekt społeczno-badawczy dotyczący demokratyzacji miast i poprawy jakości życia w tej części kontynentu.
Podczas konferencji zaprezentowaliśmy również projekty zrealizowane przez Medialab Katowice w ciągu ostatnich kilkunastu miesięcy.
Rediscovering the City. Nowe metody badania i eksplorowania miasta
Podczas gdy kraje rozwijające się przechodzą gwałtowną urbanizację, Europa i Stany Zjednoczone próbują znaleźć odpowiedź na problem kryzysu przemysłowych miast. W wielu miejscach, również w Polsce, pojawiają się oznaki odradzenia się kultury miejskiej. Przybywa osób, które nie unikają odpowiedzialności i chcą w sposób świadomy wpływać na sposób działania i rozwój swoich miast.
Ważną rolę w tych procesach mogą odegrać technologie cyfrowe, w szczególności te związane z przetwarzaniem danych. Propagatorzy smart cities obiecują wyższą wydajność w zarządzaniu i lepsze wykorzystanie zasobów. Otwarte dane (open data) mają zapewnić większą transparentność działań administracji oraz stać się paliwem dla innowacji opartych na przetwarzaniu danych. Wreszcie pojawiające się gdzieniegdzie oznaki reindustrializacji miast, a także popularność internetu rzeczy (internet of things) i oddolnych metod wytwarzania przedmiotów, stały się pretekstem do wieszczenia kolejnej rewolucji przemysłowej.
W związku z tym nasuwa się pytanie, jaką rolę odegrają w powyższych procesach mieszkańcy miast? Realizując w Medialabie Katowice projekt Urban Data Stories, pokazywaliśmy uczestnikom, w jaki sposób wykorzystać dane do realizacji celów istotnych dla różnych grup mieszkańców. Prezentowaliśmy sposoby pozyskiwania i budowania własnych zbiorów danych.
Uczyliśmy, jak tworzyć na ich podstawie zrozumiałe i przekonywujące narracje mówiące o problemach miasta. Robiliśmy to w przekonaniu, że dane i kompetencje ich przetwarzania nie powinny znajdować jedynie w rękach dużych firm technologicznych.
W czasie konferencji Rediscovering the City opowiemy o różnych sposobach badania, opisywania, poznawania, odkrywania i oswajania miasta. Interesować będą nas przede wszystkim rozwiązania oddolne, społecznościowe i wykorzystujące technologie przetwarzania danych. Zapytamy o to, czy w niedalekiej przyszłości dadzą one mieszkańcom realny wpływ na planowanie i kierunki rozwoju naszych miast. Szczególną uwagę będziemy przywiązywać do projektów realizowanych w Europie Środkowej, obserwując lokalny kontekst zastosowania uniwersalnych i wykorzystywanych globalnie technologii.