Jak rozpoznać i przedstawić bogatą sieć twórców kultury w Katowicach – duże wydarzenia i oficjalne instytucje, ale także miłośników miasta, aktywistów, pasjonatów działających w Sieci? Skąd przyjeżdżają do centrum miasta uczestnicy koncertów, festiwali, spotkań dyskusyjnych i warsztatów? W jaki sposób korzystają oni z przestrzeni miejskiej? Jak przenika się ona z działaniami w Sieci? Jak użytkownicy mediów społecznościowych tworzą współczesne miejskie tożsamości, odkrywając lokalne dziedzictwo: tradycje, obiekty przemysłowe czy ikony architektury?
Kultura w polskich miastach przeszła ogromne zmiany. Dużym inwestycjom w infrastrukturę publiczną towarzyszył rozkwit oddolnych inicjatyw realizowanych w przestrzeni miejskiej, prywatnych mieszkaniach i klubokawiarniach. Wielość dostępnych stylów życia i sposobów spędzania czasu wolnego wpłynęła na to, w jaki sposób uczestniczymy w kulturze, nie mniej niż rewolucja cyfrowa, dzięki której zyskaliśmy nieograniczony dostęp do produktów kulturalnych oraz możliwość publikowania własnych treści.
Tymczasem badania kultury, a także tworzone na ich bazie strategie i polityki miejskie, tylko w niewielkim stopniu dostosowano do nowej rzeczywistości. W wielu przypadkach wciąż postrzegamy kulturę w oderwaniu od systemu edukacji, życia społecznego i gospodarczego – traktując ją jak spektakl odbywający się na deskach teatru, rozrywkę, która ma niewiele wspólnego z prawdziwymi problemami miasta. Obserwatorzy i badacze sporadycznie dostrzegają oddolne, często ulotne działania mieszkańców, aktywistów i nieformalnych aktorów tworzących dynamiczną kulturę miejską, nie wspominając o trudnym do uchwycenia wpływie sieci i mediów społecznościowych na krajobraz kulturalny miasta.
Dzięki mapowaniu aktorów kulturalnych – oddolnych twórców i propagatorów treści, miłośników miasta, ale też oficjalnych podmiotów – zwizualizujemy sieć twórców kultury w Katowicach. Sprawdzimy, skąd pochodzą odbiorcy wybranych projektów oraz instytucji i w jaki sposób korzystają z ich oferty. Spróbujemy również zbadać, jak użytkownicy sieci zaprzęgają media społecznościowe do tworzenia współczesnych miejskich tożsamości w oparciu o lokalne dziedzictwo: żywe historie, ważne dla mieszkańców miejsca, tradycje przemysłowe czy ikony architektury. Wreszcie, dostarczymy materiały źródłowe, które być może ułatwią odpowiedź na pytanie, czy rzeczywiście w ostatnich latach wydarzyła się w Katowicach kulturalna rewolucja?
Ważnym elementem projektu będzie wykorzystanie danych i narzędzi cyfrowych, które pomogą uchwycić procesy zachodzące w Sieci, przede wszystkim w serwisach społecznościowych.
Użyjemy również oficjalnych repozytoriów danych, by jak najlepiej wykorzystać analityczny potencjał narzędzi cyfrowych stosowanych w medialabie. Dużą wagę przywiązywać będziemy do sposobów gromadzenia, przetwarzania i udostępniania danych, tak by rezultaty naszej pracy – narzędzia, metody i dane – mogły służyć również innym osobom: badaczom, dziennikarzom, urzędnikom, aktywistom miejskim, pracownikom instytucji kultury i organizacji pozarządowych.
Rezultaty powyższych działań zaprezentowane zostaną we wrześniu 2017 roku podczas wystawy i specjalnie przygotowanego festiwalu podsumowującego badania, a także w publikacji, która ukaże się na początku 2018 roku. Od października 2016 w siedzibie Medialabu Katowice znajdującej się w instytucji Katowice Miasto Ogrodów przy placu Sejmu Śląskiego będzie działał punkt kontaktowy dla osób zainteresowanych badaniami, w którym można otrzymać informacje o aktualnych działaniach, zgłosić swoje uwagi lub podyskutować o projekcie.
Możesz dołączyć do naszych działań, biorąc udział w jednym z warsztatów lub spotkań zespołów roboczych (terminy będą publikowane na bieżąco na stronie Medialabu). Możesz również otrzymać mikrogrant na realizację niewielkiego projektu badawczego, bazy danych, aplikacji lub przedsięwzięcia mapującego kulturę Katowic. Interesują nas przedsięwzięcia, które przedstawią różne aspekty życia kulturalnego miasta, zarówno w przestrzeni publicznej, jak też w Sieci. Szukamy m.in. osób, które pomogą nam opisać katowickie neony, interwencje artystyczne w przestrzeni, ale również działania miastotwórcze w mediach społecznościowych. Research może przyjąć jakąkolwiek formę: mapowania, kwerendy, badania ankietowego, wywiadów, badań wizualnych, cyklu fotografii, bazy danych, aplikacji etc., jednak preferować będziemy przedsięwzięcia, w ramach których stworzone zostaną otwarte treści dobrej jakości służące kolejnym projektom badawczym.
Shared Cities: Creative Momentum to wspólne przedsięwzięcie instytucji Katowice Miasto Ogrodów oraz Goethe-Institut (DE), Czech Centres (CZ), reSITE (CZ), Academy of Fine Arts and Design in Bratislava (SK), Association of Belgrade Architects (RS), Contemporary Architecture Centre (HU), KUNSTrePUBLIK (DE), Mindspace (HU), Old Market Hall Alliance (SK), Res Publica – Cities Magazine (PL). Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Programu Kreatywna Europa. Partnerem lokalnym jest Regionalny Instytut Kultury w Katowicach.